Wie de opname van het gesprek tussen Indepen Nieuws en Rob Roos opzet, ziet geen politicus die is losgezongen van de samenleving, maar een voormalig Europarlementariër die vanuit zijn technische achtergrond en ondernemerservaring met opvallende helderheid uitlegt waarom het volgens hem in Brussel misgaat. Roos, jarenlang ondernemer in de energie-infrastructuur en later parlementariër in de industriële en klimaatcommissies, schetst in de uitzending een onthutsend beeld: Europa offert volgens hem zijn economische fundamenten op aan ideologie, ontbrekende transparantie en politiek die haar verantwoordelijkheden niet meer waarmaakt.
Vanaf de eerste minuten van het gesprek, terug te zien in de clip van Indepen Nieuws op YouTube, ontvouwt Roos een verhaal dat begint bij zijn loopbaan als elektrotechnisch ingenieur en eindigt bij zijn nieuwe maatschappelijke missie: burgers weerbaar maken tegen politieke structuren die hun vrijheid onder druk zetten. Het is een verhaal dat schurkt tegen politieke analyse, persoonlijke ervaring en scherpe kritiek op beleidsfouten waarvan de gevolgen volgens hem al voelbaar zijn en nog veel groter kunnen worden.
Van hoogspanningslijnen tot het Europees parlement.
Rob Roos’ carrière begon ver buiten Brussel. Als elektrotechnisch ingenieur bouwde hij een ingenieursbureau gespecialiseerd in energie-infrastructuur: gasleidingen, olieleidingen, hoogspanningsverbindingen, waterleidingen, een wereld waar fysieke systemen en economische realiteit leidend zijn. Hij ontwierp onder meer hoogspanningslijnen; een niche waarin in Nederland volgens hem maar weinig echte deskundigen actief zijn.
Die technische achtergrond vormt de rode draad door zijn latere politieke werk. Roos benadrukt in het interview meermaals: energie is geen ideologie, maar natuurkunde. Wie dat negeert, loopt vroeg of laat tegen harde grenzen aan.
Na jaren van ondernemerschap, inclusief investeringen in glasvezel, een eigen sportschool en meerdere technische bedrijven, raakte Roos min of meer toevallig in gesprek met Thierry Baudet. Dat gesprek leidde tot sponsoring, vervolgens tot een rol in Rotterdam, en uiteindelijk tot zijn verkiezing als Europarlementariër. Hoewel hij zichzelf toen een politieke “rookie” noemt, stortte hij zich volgens eigen zeggen met volle kracht in het inhoudelijke werk, gedreven door zijn overtuiging dat onafhankelijkheid, vrijheid en realisme voorwaarde zijn voor goed bestuur.
De commissies: Energie, industrie en klimaat.
Binnen het Europees Parlement kwam Roos terecht op dossiers die nauw aansloten op zijn ervaring: energie, industrie en later klimaatbeleid. Daar kruiste hij regelmatig paden met Frans Timmermans, toenmalig vicevoorzitter en architect van de Europese Green Deal.
Zijn belangrijkste constatering: de energietransitie zoals de EU die vormgeeft, kan volgens Roos natuurkundig én economisch niet werken. Hij stelt dat grote beleidsbeslissingen werden genomen zonder solide businesscases, zonder risico-analyses en zonder oog voor de afhankelijkheid van variabele energiebronnen zoals wind en waterkracht.
In de uitzending schetst hij een voorbeeld dat volgens hem bewijst dat de energiecrisis niet primair begon met de Russische invasie van Oekraïne. Al een half jaar vóór die inval zagen Europa en delen van de wereld problemen: te weinig windproductie op zee, droogte in Brazilië die waterkracht remde, en stijgende wereldwijde vraag naar gas. Volgens Roos werd de Europese kwetsbaarheid daardoor pijnlijk zichtbaar: als je energie duur maakt, wordt alles duur, productie, transport, en uiteindelijk de kosten voor huishoudens.
Hij wijst erop dat de inflatie in Nederland al opliep vóór de oorlog in Oekraïne, wat volgens hem onderstreept dat het frame “Poetininflatie” te simplistisch was. De daadwerkelijke oorzaak ligt volgens Roos in een Europees energiebeleid waarin ideologische doelstellingen zijn losgezongen van de economische werkelijkheid.
Een parlement dat niet corrigeert, maar volgt.
Roos’ kritiek blijft in het interview niet beperkt tot het klimaat- en energiebeleid. Hij schetst een breder beeld van een Europese Unie waar transparantie ontbreekt, dialoog wordt gemeden en politieke structuren zijn verstold.
Hij herinnert aan momenten waarop collega-politici hem wegzetten als “klimaatontkenner”, waardoor inhoudelijke discussie onmogelijk werd. Volgens hem wordt een open debat steeds vaker vervangen door morele indeling van wie wel of niet mag spreken. Dat mechanisme ziet hij als Orwelliaans*: afwijkende stemmen worden buitengesloten in naam van het beschermen van de democratie.
*”Orwelliaans” is een bijvoeglijk naamwoord dat een totalitaire, onderdrukkende situatie beschrijft die doet denken aan de dystopische roman 1984 van George Orwell, vaak gekenmerkt door massasurveillance en de manipulatie van informatie.
Ook over de werking van de Tweede Kamer in Nederland is Roos scherp. Door uitputtende coalitieakkoorden van tientallen pagina’s fungeert een Kamermeerderheid volgens hem steeds vaker als een verlengstuk van de regering. De oppositie zit er, in zijn woorden, “voor spek en bonen”. Daardoor zouden burgers bij verkiezingen nauwelijks nog echte invloed ervaren, een van de redenen dat vertrouwen in de politiek verder daalt.
De strijd om transparantie: De Pfizer-SMS’jes.
Een van de meest concrete voorbeelden die Roos aanhaalt, is zijn poging om inzage te krijgen in de sms-berichtwisseling tussen Ursula von der Leyen en Pfizer rond het grootste medicijncontract in EU-geschiedenis. In zijn rol als coördinator binnen de speciale Covid-commissie probeerde Roos dat contract, ter waarde van naar schatting 35 tot 40 miljard euro, in te zien.
Dat lukte niet.
Roos zegt in de uitzending dat hij zelfs in zijn formele functie binnen de commissie geen enkel contract mocht inzien. Volgens hem is juist die mate van ondoorzichtigheid funest voor vertrouwen in politiek en bestuur. Hoe kun je evalueren wat tijdens de pandemie goed of fout ging, vraagt Roos zich af, als niet eens duidelijk is wat de EU precies heeft afgesproken met farmaceuten?
Een nieuwe missie: samen leven in vrijheid.
Na zijn periode in Brussel verlegde Roos zijn inzet van partijpolitiek naar maatschappelijke organisatie. Zijn nieuwe stichting, Samen Leven in Vrijheid, moet volgens hem de plek worden waar burgers elkaar vinden, waar kritische dialoog weer mogelijk wordt, en waar vrijheid niet langer als vanzelfsprekend wordt beschouwd.
Het eerste grote evenement van de stichting vindt plaats op 2 december in Theater Diligentia in Den Haag. Daar spreekt de Argentijnse minister van Deregulatie en Staatstransformatie, Federico Sturzenegger, onder de titel Van Bureaucratie naar Vrijheid: Lessen uit Argentinië. Volgens Roos zijn de plaatsen schaars, en dat past bij zijn bredere boodschap: vrijheid moet je koesteren voordat het te laat is.
Waarom vrijheid kwetsbaar is.
In het interview benadrukt Roos dat vrijheid geen automatische toestand is, maar een uitzonderlijke en broze verworvenheid. Slechts een klein deel van de wereld leeft werkelijk in vrijheid, stelt Rob Roos, en zelfs daar staat die onder druk. Hij wijst onder andere naar nieuwe EU-regels rondom digitale controle en naar het groeiende gemak waarmee afwijkende meningen worden weggezet als gevaarlijk of onwenselijk.
De opkomst van jongeren die socialistische of zelfs communistische idealen omarmen, begrijpt hij niet. Roos verwijst naar de simpele vergelijking tussen Noord- en Zuid-Korea: aan één kant licht, aan de andere kant duisternis. Herverdeling zonder verdienvermogen leidt volgens hem onvermijdelijk tot instorting van welvaart.
En dat verdienvermogen, zegt Rob, staat in Nederland en Europa zwaar onder druk. Talloze regels vanuit Brussel knellen ondernemers in hun bewegingsruimte. Energie wordt duurder, productie verdwijnt naar het buitenland, en industrieën zoals de Duitse auto-industrie zien de gevolgen al.
Een slot dat waarschuwt én oproept.
Wie het gesprek met Rob Roos aandachtig volgt, hoort een man die, ondanks zijn forse kritiek op Brussel, Den Haag en bredere westerse politieke structuren, niet cynisch is geworden. Zijn analyse is scherp, zijn zorgen groot, maar zijn overtuiging is dat verandering van onderaf moet komen. Niet primair vanuit de politiek, maar vanuit burgers die hun vrijheid weer actief gaan verdedigen.
Of hij nu spreekt over energie, economie, transparantie, defensie, digitalisering of democratisch functioneren: steeds keert Roos terug naar één kernpunt. Vrijheid is geen garantie. Vrijheid is werk. Vrijheid is verantwoordelijkheid.
Dat is de rode draad van een boodschap die verder reikt dan politieke kleur en partijbelang. En misschien juist daarom blijft hangen.■
Bron: Rob Roos: Brussel offert economie op voor klimaatdogma’s.
