De waarschuwing was klein – een enkele, uitdagende zin in een nicheprogramma – maar het zou niet stoppen met zich te verspreiden. Op 26 mei 2021, in aflevering #347 van De Jensen Show getiteld “De Wuhan-lab leugen”, vertelde Robert Jensen zijn publiek botweg: “Er is niets op ons losgelaten… Dit is geen biologisch wapen. … Trap er niet in.” De zin landde als een vuist op een tafel: tegelijk koppig en verontrustend, en vroeg de luisteraar om beter naar het frame te kijken dan naar het spektakel.
Vier jaar later, op 9 augustus 2025, wijdde Redacted News een lang item, met als kop: “ We have been lied to about Covid lab leak – here’s the proof ” en met onderzoeksjournalist Dan Cohen – opnieuw aandacht aan datzelfde onderwerp. De video, geplaatst op grote platforms en tienduizenden keren bekeken, heeft het Yan’s klokkenluidersverhaal weer teruggebracht in het publieke debat en een scherpe vraag opgeworpen: ging de publieke discussie over de oorsprong ooit écht over de oorsprong, of over de manier waarop verhaallijnen worden gecreëerd, versterkt en uiteindelijk als wapen ingezet?
Dit is geen poging om een wetenschappelijk geschil te beslechten. Het is eerder een onderzoek naar de architectuur van verhalen, hoe mensen, platforms en politiek samen een narratief kunnen opbouwen dat zo overtuigend is dat grote delen van het publiek de decorstukken aanzien voor werkelijkheid. Wat volgt, ontvouwt die architectuur, de spelers die het doek ophieven, en de rommelige verweving van media, geld en motief.
Toen de klokkenluider arriveerde.
In juli 2020 was een nog steeds gebroken wereldwijd publiek hongerig naar antwoorden. Lockdowns, gesloten werkplekken en dagelijkse dodentellingen zorgden voor een honger die krachtige claims konden vullen. Op dat moment stapte Dr. Li-Meng Yan, wiens verschijning op Tucker Carlson Tonight een helder, dramatisch verhaal presenteerde: een Chinese wetenschapper die was gevlucht en die wist dat het virus door Peking was bedacht en in de doofpot gestopt. Het verhaal paste netjes in de geopolitieke angsten van het moment en werd – in de loop van weken en maanden – een hoofdbestanddeel van rechtse media en ‘gezondheidsvrijheid’-tours door de VS.
Het Redacted-segment van Dan Cohen speelt die mediaboog niet simpelweg opnieuw af; het probeert die af te breken. Cohen, voortbouwend op onderzoek van Mark Kulak en wetenschapper Jonathan Kuey, en gebruikmakend van documenten en interviews, stelt dat Yan’s publieke persona zorgvuldig geënsceneerd was en dat haar achtergrond sterker verweven is met Amerikaanse wetenschappelijke en politieke netwerken dan zij had voorgesteld. Het Redacted-item verwijst naar openbare gegevens (inclusief foto’s) die Yan’s huwelijk in Manhattan in 2014 tonen, en naar connecties tussen haar professionele mentoren en laboratoria die een rol speelden bij de vroege tests en communicatie. In Cohens lezing was Yan geen geïsoleerde ‘vluchtende klokkenluider’, maar een figuur van wie zowel de biografie als haar plek in de media nadere aandacht verdienen.
De compositie benadrukt de morele strijd: menselijke maat versus kille protocollen, met subtiele symboliek zoals een kleine weegschaal van Justitia en een zacht, warm licht op Vingerhoets’ gezicht
Hoe een theorie theater wordt.
Cohen kadert het bredere verhaal als ‘dialectische propaganda’: presenteer twee tegengestelde maar verwante verhalen zodat het publiek vecht in een vooraf gebouwde kooi. In die constructie functioneerde het debat over laboratorium lekken (gemanipuleerd virus versus natuurlijke overloop) niet als een zoektocht naar de waarheid, maar als een uitgevoerde controverse die de aandacht gericht hield op waar politieke actoren en mediaversterkers het wilden. Volgens Redacted hebben strategische spelers, waaronder politieke agenten en verbannen activisten, geholpen om één versie van het verhaal van de marge naar de voorpagina te tillen, waar de aantrekkingskracht van censuurclaims en waargenomen onderdrukking de publieke eetlust alleen maar deed toenemen.
Er zijn acteurs te noemen. Steve Bannon – al berucht om zijn politieke engineering – wordt in het geredigeerde verhaal geïdentificeerd als een versterker, verbonden met anti-Beijing-financiers zoals Miles Guo. Deze krachten, zo betoogt Redacted news, veranderden de beweringen van Yan in virale inhoud die zich verplaatste van niche-podcasts naar reguliere kabel- en streamingplatforms, en uiteindelijk in officiële overheidsoverweging. Het effect: een verhaal dat begon toen de retoriek van opstandelingen naar binnen migreerde en legitimiteit verwierf, ook al bleven de oorsprong en nauwkeurigheid ervan omstreden.
Wetenschap, testen en de mechanica van versterking.
Het Redacted onderzoek werpt een andere technische claim op: de diagnostische steiger die hielp om “gevallen” zichtbaar te maken voor de wereld, was in sommige iteraties breed genoeg om veel coronavirussen te detecteren in plaats van een enkel nieuw virus. Het programma benadrukt de rol van vroege PCR-protocollen, hun ontwerp, implementatie en wereldwijde acceptatie, als een kernmechanisme in de manier waarop het aantal gevallen wordt geteld en het alarm zich verspreidt. Als een test generieke coronavirusfragmenten markeert in plaats van een uniek identificeerbare SARS-CoV-2-handtekening, zo luidt het argument, dan wordt het epidemiologische beeld luidruchtiger en de publieke calculus anders. Dat zijn technische claims die een diepgaande, onafhankelijke beoordeling vereisen; Redacted presenteert ze als onderdeel van het patroon dat de publieke perceptie heeft opgeblazen.
Minstens zo opvallend in het stuk van Cohen is het portret van wetenschappers die van positie wisselden. Jonathan Kuey, ooit een interne pleitbezorger voor nader onderzoek naar de oorsprong van laboratoria, wordt gepresenteerd als een figuur die later de plausibiliteit van het dominante pandemieverhaal in twijfel trok en die, volgens Redacted news, zich daardoor gemarginaliseerd voelde. Of die marginalisering censuur, intellectuele onenigheid of de rommelige politiek van publieke belangenbehartiging vertegenwoordigt, is een kwestie voor verdere rapportage; Redacted gebruikt het om het bestaan van een gecontroleerde oppositie binnen de gezondheidsvrijheidsbeweging te beargumenteren.
Wetenschap, testen en de mechanismen van versterking.
Het onderzoek van Redacted brengt nog een technisch punt naar voren: de diagnostische basis die hielp om “gevallen” zichtbaar te maken voor de wereld, was in sommige versies breed genoeg om veel coronavirussen te detecteren in plaats van één enkel nieuw virus. De uitzending benadrukt de rol van vroege PCR-protocollen, hun ontwerp, inzet en wereldwijde adoptie, als een kernmechanisme in hoe het aantal gevallen en de alarmfase zich verspreidden. Wanneer een test generieke coronavirusfragmenten signaleert in plaats van een uniek identificeerbare SARS-CoV-2-handtekening, zo luidt het betoog, wordt het epidemiologische beeld troebeler en verandert de afweging voor het publiek. Het zijn technische beweringen die grondige, onafhankelijke toetsing vereisen; Redacted presenteert ze als onderdeel van het patroon dat de publieke perceptie heeft opgeblazen.
De vermaning van Robert Jensen – “trap er niet in” – leest nu voor veel luisteraars anders: niet als tegendraadse reflex, maar als een pleidooi voor scepsis over hoe verhalen worden verpakt en verkocht. De waarschuwing van Jensen uit 2021 en het exposé van Cohen uit 2025 staan in vreemde hoeken ten opzichte van elkaar; Samen stellen ze een grotere vraag over het vertrouwen van het publiek in informatie-ecosystemen.
Waarom dit belangrijker is dan een enkele claim.
Als het debat over het laboratoriumlek, zoals Cohen suggereert, een middel is om de publieke perceptie vorm te geven, staat er veel op het spel. De reactie op het COVID-tijdperk veranderde het bestuur, de handel en het dagelijks leven: noodbevoegdheden, lockdown-economieën, verschuivingen naar digitale platforms en een enorme herverdeling van middelen. Of die veranderingen noodzakelijk, proportioneel of geregisseerd door kwaadwillende actoren waren, is een kwestie van felle discussie; Wat onbetwistbaar is, is dat de narratieve omgeving ertoe deed. Een geënsceneerd conflict kan zowel als rookgordijn dienen als versneller, waarbij sommige gegevens worden verborgen en andere signalen worden uitvergroot.
Een waarschuwing en een open vraag.
Het Redacted news rapport van Cohen is op het moment van publicatie door tienduizenden bekeken. De video die op 9 augustus 2025 is gepost, is op verschillende platforms aanzienlijk bekeken – het aantal varieert per host en moment, maar het bereik is duidelijk. Het segment zal worden besproken, op feiten worden gecontroleerd en worden overgenomen door zowel critici als supporters. Dat is hoe publieke kennis wordt verfijnd: door kruisverhoor, onafhankelijke verificatie en tijd.
Wat de aflevering niet biedt, en ook niet zelfstandig kan oplossen, is een definitief forensisch antwoord op de vraag of SARS-CoV-2 uit een laboratorium kwam, uit dieren, of uit een complexere reeks van processen. In plaats daarvan vraagt het de lezers iets anders te doen: even stil te staan voordat ze een keurige verhaal accepteren, het spoor van papierwerk te volgen van wie er baat heeft bij een bepaald verhaal, en te eisen dat journalistieke media de meest basale verificatiestappen uitvoeren, zelfs wanneer het verhaal rechtvaardige verontwaardiging oproept.
Een kleine bevestiging, een grote verantwoordelijkheid.
Robert Jensens verklaring in De Jensen Show, scherp, verontrustend en bewust tegenstrijdig, is niet het einde van het debat. Maar de samenloop van zijn waarschuwing uit 2021 met het onderzoek van Redacted in 2025 levert meer op dan alleen bevestiging: een herinnering dat het publieke debat een ecosysteem van actoren is, en dat goed journalistiek werk niet alleen nieuwsgierigheid vereist, maar ook koppige verificatie. Het publiek verdient verhalen die duidelijk onderscheid maken tussen beschuldiging en bewijs, en tussen geuite beweringen en geverifieerde feiten.
Als de komende weken en maanden meer bevestiging brengen van de details die Cohen aan de orde stelt, zal het verhaal uitmonden in een schandaal van manipulatie; als dat niet het geval is, heeft de aflevering toch een belangrijke maatschappelijke functie vervuld door het afdwingen van vragen die jaren geleden al gesteld hadden moeten worden. Hoe dan ook is de les duidelijk: kijk naar het glas, niet naar de hand die ernaar wijst. ■
